مزیت نسبی ایران در صادرات فناوری

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی

2 پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی

چکیده

بررسی مزیت‌نسبی ایران در صادرات کالاهای فناورانه از جمله مباحث مهم در تجزیه‌وتحلیل بخش تجارت خارجی کشور است. بررسی آمار و اطلاعات نشانگر آنست‌که دوسوم از صادرات ایران را کالاهای صنعتی با فناوری متوسط در دو گروه متوسط روبه‌پایین و متوسط روبه‌بالا شامل می‌شود و همچنین یک سوم از واردات کشور، شامل کالاهای صنعتی با فناوری متوسط روبه‌بالا می‌شود.
ایران در صادرات کالاها براساس سطح فناوری منطقه جنوب غربی آسیا در بین 16 کشور، سهمی میانی را دارد. البته در صادرات کالاهای با فناوری متوسط روبه‌بالا جایگاهی به‌مراتب بهتر از کالاهای با سطوح فناوری دیگر را داراست.
ایران در صادرات هیچ کدام از انواع فناوری مزیت نسبی ندارد. ضمنا فقط در مورد کالاهای با فناوری متوسط روبه‌بالا شاخص فزاینده بوده و در مورد سایر کالاها این شاخص کاهنده بوده است.
با عنایت بدانکه به‌نظر می‌رسد ایران بتواند در زمینه صادرات کالاهای با فناوری متوسط روبه‌بالا در یک برنامه بلندمدت حدودا یک‌دهه‌ای به مزیت نسبی صادراتی دست یابد، پیشنهاد می‌شود دولت در زمینه سرمایه‌گذاری در اینگونه کالاها و مهمتر از آن ایجاد بسترهای لازم جهت حضور بیشتر بخش خصوصی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی اقدام کند.

کلیدواژه‌ها


برقی اسکوئی، محمد مهدی، سیامک شهباززاده و اتابک شهباززاده، «بررسی اثر بی ثباتی نرخ واقعی ارز بر صادرات کالاهای با فناوری بالا در ایران (رهیافت سایکنن و لوتکیپول)»، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، مقاله 8، دوره 2، شماره 7، پاییز 1392.
حسن پور، یوسف، «توسعه صادرات کالاهای با فناوری بالا: سیاست و اقدامات»، شرکت چاپ و نشر بازرگانی، چاپ اول 1392.
سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران، آمار و اطلاعات (www.irica.gov.ir)
ولی بیگی، حسن، «سیاست تشویقی توسعه صادرات صنایع با فناوری بالا در کشور‌های منتخب»، بررسی‌های بازرگانی، شماره 37، مهر و آبان 1388.
یعقوبی، پریسا، «شناسایی بازارهای هدف صادراتی صنایع با فناوری بالا»، شرکت چاپ و نشر بازرگانی، چاپ اول 1393.
Broll, Udo & Gilroy, Bernard Michael, “Comparative Advantage and Trade Patterns”, 1986.
Hadzhiev, Veselin, “Overall Revealed Comparative Advantages”, (2014).
Leromain, Elsa & Orefice, Gianluca, “New Revealed Comparative Advantage Index: Dataset and Empirical Distribution”, CEPII, 2012.
OECD Directorate for Science, Technology and Industry, Economic Analysis and Statistics Division, “ISIC REV. 3 Technology Intensity Definition: Classification of manufacturing industries into categories based on R&D intensities”, 2011.
Oelgemöller, Jens, “Analyzing the international competitiveness of the industry in Portugal, Ireland, Greece and Spain using revealed comparative advantages (RCA) indicators”, CAWM Discussion Paper No. 61, 2012.
Sun Ying, Li Miao, Chen Yibo, “High-Tech Products Export Competitiveness, BRIC Countries in U.S Market: A Comparative Analysis”, The Journal of Developing Areas, Volume 48, Number 3, Summer 2014.
unstats.un.org
Wits.worldbank.org