بررسی رابطه ی رهبری تحول‌آفرین با خلاقیت و نوآوری و کارآفرینی سازمانی

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 کارشناس ارشد مدیریت فناوری اطلاعات دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

رهبری تحول‌آفرین به عنوان یکی از سبک‌های رهبری در دهه‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. نیاز به رهبران تحول‌گرا برای سازمان‌هایی که می‌خواهند در چرخه رقابت باقی بمانند، بیش از بیش احساس می‌شود. این رهبران با تاثیر‌گذاری بر مولفه‌های مختلف رفتارسازمانی، فعالیت‌های کارآفرینی و خلاقیت و نوآوری کارکنان را افزایش می‌دهند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ی سبک رهبری ‌تحول‌آفرین با نوآوری و خلاقیت وکارآفرینی سازمانی در بین کارکنان دانشگاه سیستان و بلوچستان است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و با توجه به نحوه گردآوری داده‌ها یک تحقیق پیمایشی محسوب می‌شود. حجم نمونه 248 نفر از کارکنان دانشگاه سیستان و بلوچستان بوده که به روش تصادفی ساده مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از چهار پرسشنامه جداگانه‌ی رهبری تحول‌آفرین، خلاقیت و نوآوری و کارآفرینی سازمانی استفاده شد که برای سنجش روایی ابزارها از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و نیز برای بررسی روایی افتراقی از روش متوسط واریانس بیان شده (AVE) استفاده شده است. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار Lisrel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ﻧﺘﺎﻳﺞ نشان داد که سبک رهبری تحول‌آفرین با خلاقیت و هم‌چنین ابعاد کارآفرینی سازمانی دارای رابطه‌ی معناداری می‌باشد، اما نمی‌توان رابطه‌ی معناداری بین مولفه‌های فرضیه‌ی سوم، یعنی رهبری تحول‌آفرین و نوآوری یافت.

کلیدواژه‌ها


احمدیان، سیدعلی اکبر. شکاری، حمیده. و افشاری، محمدعلی (1390). «بررسی رابطه رکود دانش، یادگیری سازمانی و نوآوری سازمانی در مراکز آموزش عالی یزد»، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره9، شماره2، پاییز و زمستان90، ص 139-132.
آقاجانی، حسنعلی. و گنجه‌ور، زیبا (1389). «تبیین نقش ویژگی‌های روانشناختی کارآفرینان بر فرآیند کارآفرینی مستقل (مطالعه موردی: کارآفرینان استان مازندران)»، مدیریت تحول، سال 2، شماره4، پاییز و زمستان 89، ص122.
آقاجانی، طهمورث. شوقی، بهزاد (1393). «بررسی تأثیر سبک رهبری بر خلاقیت کارکنان»، مدیریت توسعه و تحول، سال17، ص43-51.
آقاداوود، سیدرسول؛ حاتمی، محمود وحکیمی نیا، بهزاد (1389). «بررسی عوامل موثر بر نوآوری سازمانی در میان مدیران (مطالعه‌ی موردی مدیران ارشد مخابرات استان اصفهان)»، علوم اجتماعی، سال4، شماره11، زمستان89، ص136-133.
برومند، مجتبی و رنجبری، مریم (1388). «اقدامات راهبردی مدیریت منابع انسانی و عملکرد نوآوری: با تأکید بر نقش مدیریت دانش»، توسعه انسانی پلیس، سال6، شماره24، مرداد و شهریور88،
ص 43-42.
بشیربنائم، یاسر (1390). «جایگاه خلاقیت و شهود در تفکر راهبردی»، توسعه انسانی پلیس، شماره38، ص 34.
پروین، سلامه (1390). «نقش کلیدی فرهنگ در تحقق طرح‌های نوآورانه طیف برق»، دی و بهمن90، ص 56.
خداداد حسینی، حمید (1380). «بررسی ارتباط نوآوری تکنولوژیکی مدیران میانی با موقعیت استراتژیک، ساختار و محیط بیرونی سازمان»، مجله مدرس، دوره 5، شماره2، ص 122-117.
خلیفه‌سلطانی، حشمت. حسینی، سیدمجتبی (1391). «تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر توسعه سازمان یادگیرنده»، مطالعات رفتار سازمانی، سال1، شماره2، پاییز91، ص 1-15.
دلخوش، اسماعیل. تابان، محمد. مبارکی، محمدحسن. و نصراللهی، کمال (1393). «شناسایی مولفه‌های سازمان نوآور در جهت دستیابی به اهداف چشم‌انداز ایران1404»، مدیریت دولتی، دوره6، شماره2، ص254-253.
شریعتمداری، مهدی. و توانگر، علی (1390). «بررسی رابطه‌ی ابعاد سازمان یادگیرنده و خلاقیت مدیران متوسطه استان سمنان»، رهبری و مدیریت آموزشی، سال5، شماره1، بهار90، ص 80-78.
صادقی مال میری، منصور. و لطف‌الله‌زاده، سعید (1389). «بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر خلاقیت»، توسعه انسانی پلیس، سال7، شماره29، خرداد وتیر89، ص 107.
صنوبر، ناصر. سلمانی، بهزاد. و تجویدی، مینا (1390). «تأثیر محرک‌های نوآوری بر ظرفیت نوآوری شرکت‌های دانش‌بنیان»، سیاست علم و فناوری، سال4، شماره2، زمستان90، ص 93-91.
طاهری، عبدالمحمد. امین شایان جهرمی، شاپور. و ترابی، سهیلا (1389). «بررسی رابطه‌ی کارآفرینی سازمانی با خلاقیت درسازمان فنی‌وحرفه‌ای شهرستان گچساران»، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال1، شماره4، زمستان89، ص 49.
عزیزی، محمد. شفیع‌زاده، احسان. و اکبرزاده، نجمه (1392). «شناسایی شایستگی‌های کارآفرینانه‌ی مورد نیاز مدیران دانشگاهی»، توسعه‌ی کارآفرینی، دوره6، شماره2.
فیضی، مهدی. چوپانی، حیدر. و حیات، علی اصغر (1388). «بررسی رابطه بین مدیریت مدیران با خلاقیت دبیران دبیرستان‌های شهرستان سنندج»، رهبری و مدیریت آموزشی، سال سوم، شماره 3، پاییز88، ص112-105.
فیضی، مهدی. و بشیر، فصیح (1388). «بررسی تأثیر سبک‌های مدیریت مشارکتی و سنتی بر خلاقیت دبیران دبیرستان‌های شهر کرمانشاه»، اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال5، شماره1.
کردی، عبدالرضا (1390). «اصول و مبانی خلاقیت در مدیریت شهری (سازمان فردا، سازمان خلاق)»، شهرداری‌ها، سال7، شماره79، ص26-25.
کریمی، آصف. احمدپورداریانی، محمود. باقرزاده لاکانی، فاطمه. و عبدلی محمدآبادی، طیبه (1393). «تحلیل نقش و اثر مدیریت دانش در شناسایی و تشخیص فرصت‌های کارآفرینانه در دانشگاه تهران»، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 12، شماره3، پاییز93، ص 533-532.
گل‌پرور، محسن. و پاداش، فریبا (1390). «رابطه بین حمایت سرپرست و خلاقیت با توجه به نقش واسطه‌ای انگیزش درونی و احساس انرژی»، پژوهش‌های روان‌شناختی، دوره 14، شماره1، ص 31.
میرفخرالدینی، سیدحیدر. زارع احمدآبادی، حبیب. و دشتکی، علیرضا (1391). «بررسی رابطه کارآفرینی شرکتی و تعالی عملکرد سازمانی در شرکت پیشگامان کویر یزد»، کاوش‌های مدیریت بازرگانی، سال4، پاییز و زمستان91، شماره8، ص 76-46.
نیکنامی، مصطفی. تقی‌پور ظهیر، علی. دلاور، علی. و غفاری مجلج، محمد (1388). «طراحی و ارزیابی مدل علی خلاقیت و نوآوری مدیران آموزشی شهرتهران». رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال2، شماره 5.
هاشمی، سیداحمد. صادقی فرد، احمد. و همتی، ابوذر (1390). «بررسی ارتباط بین انواع سبک تفکر با خلاقیت و نوآوری مدیران مدارس شهرستان لامرد»، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، سال8، دوره دوم، شماره 30، ص64.
Autio, Erkko; Kenney, Martin; Mustar, Philippe, Siegel, Don; and Wright, Mike (2014). “Entrepreneurial innovation: The importance of context”. Research Policy 43, pp1098.
Dadvarkhani, F; Rezvani, M.R; Imani GHeshlagh, S; and Bozajemehry, KH. (2012), “Analyze the Role of Tourism in the Dvelopment of Rural Youth Entreperneurship (The Case  Study  Kandovan Village, Osku Province)”. Human Geography Research, Vol 78, pp 173.
Edwards Schachter, Monica; Garcia-Granero, Ana; Sanchez-Barrioluengo, Mabel; Quesada - Pineda, Henry; and Amara, Nabil (2015). “Disentangling competences: interrelationships on creativity, innovation and entrepreneurship”. Thinking Skills and Creativity 16, pp 27.
Eisenhardt, Kathleen M. (2013), “Top management teams and the performance of entrepreneurial firms”. Small Bus-Econ 40, pp 805.
Iskandarini, Ahmad (2013). “The Impact of Entrepreneurial Barrier Toward Entrepreneurial Intention for Decreasing Unemployment through Community Empowerment”. The 5th Indonesia International Conference on Innovation, Entrepreneurship, and Small Business (IICIES 2013), Procedia - Social and Behavioral Sciences 115, pp166.
Ismail, A.,& Abdul Halima, F., & Nailul, D., & A bang Abdullah, M., & Shminan, A.S., & Lamentan, A., & Muda,A.,& Samsudin,S. (2009), “The Mediating Effect of Empowerment in the Relationship between Transformational Leadership and Service Quality”. International Journal of Business and Management, No4, pp 4-16.
Jimenez, Jimenez, Daniel, Sanz - Valle, Raquel & Hernandez-Espallardo, Migue. (2008), “Fostering Innovation: The role of market orientation and organizational learning”. European Journal of Innovation Management 11(3), pp 389-405.
Joo, B; and Shim, J. (2010), “Psychological empowerment  and  organizational  commitment: the moderating effect of organizational learning”.
Küttim, Merle; Kallaste, Marianne; Venesaar, Urve; and Kiis, Aino (2014). “Entrepreneurship education at university level and students’ entrepreneurial intentions”. Contemporary Issues in Business, Management and Education, Procedia - Social and Behavioral Sciences 110, pp 658.
Liu, Chih-Hsing; and Lee, Tingko (2015). “Promoting entrepreneurial orientation through the accumulation of social capital, and knowledge management”. International Journal of Hospitality Management 46, pp 138.
Loehle, Craig (2010). “Becoming a Successful Scientist: Strategic Thinking for Scientific Discovery”. New York: Cambridge University Press.
Moriano, J. A; Molero, F. (2011). “The influence of transformational leadership and organizational identification on entrepreneurship”, Intentional entrepreneurship Management Journal, DOI 10.1007/s11365-011-0196-x.
Radosevic, Slavo; and Yoruk, Esin (2013). “Entrepreneurial Propensity of Innovation Systems: Theory, Methodology and Evidence”. Research Policy 42, pp 1015– 1016.
Vogel, Rick; Puhan, Tatjana Xenia; Shehu, Edlira; Kliger, Doron; and Beese, Henning (2014).“Funding decisions and entrepreneurial team diversity:A field study”. Journal of Economic Behavior & Organization 107, pp 595.
Wen Wu, Chih; and Huang Huarng, Kun (2015). “Global entrepreneurship and innovation in management”. Journal of Business Research 68, pp 743.