بررسی امکان برقراری روابط تجاری با کشورهای عضو اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا

نوع مقاله : مروری

نویسنده

عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی

چکیده

ایران طی دهه‌های اخیر همواره درچارچوب سیاست رشد وتوسعه اقتصادی در پی افزودن سهم خود از تجارت جهانی بوده است. از این‌رو برقراری همپیوندی‌‌های جدید و بررسی امکان توسعه روابط تجاری دو یا چندجانبه ایران با سایر کشورها و شناسایی فرصت‌ها و تعیین اولویت‌ها برای گسترش روابط تجاری با این کشورها مورد هدف می‌باشد.
هدف از این مطالعه بررسی امکان‌پذیری گسترش روابط تجاری با کشورهای جنوب آسیا است. این کشورها شامل افغانستان، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، هند، مالدیو، بوتان و نپال می‌باشد. از اینرو در مطالعه حاضر با استفاده از شاخص مزیت نسبی‌ آشکارشده امکان‌پذیری توسعه تجارت و با استفاده از روش ساده تعیین پتانسیل تجاری در سطح کدهای 6 رقمی HS میزان پتانسیل تجاری ایران به این کشورها مورد توجه قرار می‌گیرد. همچنین فهرست کالاهای درخواستی ایران از هر یک از کشورها جهت اخذ ترجیحات تجاری تعیین می‌گردد.
در پی محاسبه شاخص مزیت نسبی در سطح کدهای دو رقمی HS این نتایج حاصل گشت: ایران در زمینه صادرات 14 فصل دارای مزیت‌نسبی صادراتی است. ظرفیت وارداتی هر یک از کشورهای عضو سارک در ارتباط با کالاهایی که ایران در آن‌ها دارای مزیت‌نسبی صادراتی است مشخص گردید. همچنین فهرست کالاهای درخواستی ایران برای دریافت تعرفه ترجیحی از هر یک از کشورهای عضو سارک" که برای هر کشور شامل سه فهرست می‌باشد، ارائه شد. با توجه به عدم وجود اطلاعات مربوط به تعرفه کشورهای افغانستان، بنگلادش و بوتان بر صادرات ایران ارائه فهرست کالاهای ترجیحی در رابطه با این کشورها امکان‌پذیر نبود. همچنین از آنجایی که حجم مبادلات تجاری ایران با برخی از کشورهای عضو سارک از جمله سریلانکا، مالدیو و نپال چندان قابل ملاحظه نمی‌باشد لذا فهرست کالاهای ترجیحی نیز بسیار محدود گردید.

کلیدواژه‌ها


دفتر نمایندگی تام‌الاختیار، ماهنامه شماره 438، آبان 1390.
رحمانی، میترا. بررسی آثار برقراری موافقت‌نامه ترجیحات تجاری ایران با کشورهای منتخب قاره آفریقا، موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، 1389.
روند همگرایی اقتصادی در حنوب آسیا با تاکید بر سارک، معاونت پژوهشهای سیاست خارجی، گروه مطالعات آسیا، خرداد 1386.
سالنامه آمار بازرگانی خارجی کشور، سالهای مختلف.
شفیعی، نوذر. روابط ایران و جنوب آسیا با ارائه یک چارچوب تحلیل، بهمن 1387
علمی، محمد. ملاحظاتی پیرامون عملکرد اتحادیه همکاری منطقه‌ای آسیای میانه، 1386.
کتاب مقررات صادرات و واردات کشور، سالهای مختلف.
گزارش صادرات خدمات فنی و مهندسی، مقایسه تحلیلی آمار هفت‌ماهه سالهای 1390و 1391، اداره کل توسعه صادرات خدمات، 1391.
گزارشات کشوری سازمان توسعه و تجارت، 1392.
گلکاران مقدم، سمیرا. بررسی امکان برقراری موافقت‌نامه تجارت ترجیحی با کشورهای عضو اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا (SAARC)، 1392.
نعمتیان، محمود. فرصتهای تجاری میان ایران و هند، پژوهشنامه علوم اقتصادی، سال ششم، شماره 12، 1390.
site WTO(www.wto.org)
site: ITC (www.intracen.com)
site: Trade Map (www.trademap.org)
site: UN Comtrade (www.comtrade.un.org)
site: wits(www.wits.worldbank.org)
Unctad Handbook OF Statistics 2012, 2013.
World Bank (World Development Indicators) 2013
World Economic Outlook, 2013