سنجش عملکرد بانک‌ها با استفاده از مدل DEA دو مرحله‌ای(‌مطالعه موردی شعبه بانک سپه استان تهران)‌

نوع مقاله : پژوهشی (کاربردی)

نویسندگان

1 دکترای مهندسی صنایع،‌دانشیار گروه مدیریت صنعتی دانشگاه علامه طباطبایی

2 دکترای آمار، عضو هیات علمی، موسسه عالی بانکداری ایران

3 کارشناسی ارشد، موسسه عالی آموزش بانکداری ایران و کارشناس ارشد بانک سپه

چکیده

در سال‌های اخیر حجم گسترده‌‌ای از تحقیقات برای اندازه‌گیری کارایی تکنیکی و اقتصادی بانک‌ها و مؤسسات مالی انجام شده است. در بسیاری از کشورها، کارایی معیار اساسی سنجش عملکرد بانک است. اکثر روش‌های سنجش عملکرد، کارایی بانک را به سطح شعبه نسبت می‌دهند در صورتی که سیستم تشویقی پرسنل و تصمیم‌‌های استراتژیک که توسط سطح سرپرستی تدوین شده، نادیده گرفته می‌شود. در این تحقیق کارایی درآمدی که هدف کلی بانک می‌باشد ناشی از ترکیب کارایی سطح شعب با کارایی سطح سرپرستی در نظر گرفته شده است که نوآوری این تحقیق است. لذا چالش اصلی تحقیق این است که چگونه می‌توان کارایی کلی بانک (کارایی درآمدی) را بر اساس کارایی سطوح سرپرستی و شعب تعیین نمود؟
در این تحقیق کارایی 54 شعبه بانک سپه در استان تهران به تفکیک محیط‌های تجاری، مسکونی، پادگانی و جاده‌‌ای در سطوح سرپرستی و شعب در مقطع زمانی پایان سال 1396 با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌‌ها اندازه‌گیری شده است. کارایی درآمدی و کارایی فنی سطح شعب با فرض بازده متغیر به مقیاس اندازه‌گیری شده است. تحقیق حاضر جزء اولین تحقیقاتی است که کارایی را به‌صورت کمّی در دو سطح، سنجش کرده و سهم کارایی درآمدی بانک را به‌صورت موردی محاسبه نموده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که به کارایی سطح سرپرستی می‌بایست توجه بیشتری نسبت به کارایی سطح شعب نمود، زیرا تصمیمات استراتژیک اتخاذ شده از سوی سطح سرپرستی کمتر مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Performance Measurement of Bank Branches Using 2-stage DEA Model (Case Study of Bank Sepah in Tehran)

نویسندگان [English]

  • Mohammah Taghi Taghavifard 1
  • Reza Habibi 2
  • hojat mahdizadeh 3
1 ATU
2 IBI
3 IBI
چکیده [English]

In recent years, a vast amount of research works has been conducted to measure the technical and economic performance of banks and financial institutions. In many countries, efficiency is being considered as the basic criterion for assessing the performance of banks. In the competitive market, banks should make all their efforts to reduce costs, increase efficiency, offer new products and services, and develop new methods of doing services. In this paper, the performance of 54 branches of Bank Sepah in Tehran which are classified to the commercial, residential, barracks and the road is measured using data envelopment analysis at the end of 2017. First, the revenue efficiency by assuming variable returns to scale is measured and out of the bank branches total of 9 branches is specified efficient. Also, the average revenue efficiency of the studied population is 45 percent. Then, the variable returns to scale efficiency of branch level is measured and the performance of the branches came up to an average of 85 percent. According to this, the average allocate efficiency levels led to 54 percent. The results indicate that the proposed method for determining the performance of the branches under supervision division is quite viable and valid.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Efficiency Measurement / Technical Efficiency / Allocative Efficiency / Revenue Efficiency / Data Envelopment Analysis (DEA)
اسلامی بیگدلی، غلامرضا و محمد کاشانی پور (1383)، «مقایسه و ارزیابی عملکرد شعب یک بانک تجاری». بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 38.
امامی میبدی، علی (1384)، «اصول اندازه‌گیری کارایی و بهره‌وری». تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی. چاپ دوم.
برهانی، حمید (1377)، «سنجش کارایی در بانک‌های تجاری ایران و ارتباط آن با ابعاد سازمانی و مالی(رساله دکتری اقتصاد)». دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات خرداد.
دستجردی، حسین (1391)، «بررسی عملکرد بانکداری الکترونیک در بانک‌های ایران با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده‌ها و تحلیل مولفه‌های اصلی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، موسسه عالی بانکداری.
علیرضائی، هاولند و ون د پان (1995)، «مطالعه کارایی شعب بر اساس تحلیل پوششی داده‌ها».
علیزاد صانع، نیلوفر (1378)، «ارزیابی کارایی سیستم بانکی با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه الزهراء، تهران.
علیزاده، غلامرضا (1387)، «مقایسه نتایج ارتقاء یا تنزل رتبه‌بندی عملکرد مالی شعب بانک بر اساس مدل تحلیل پوششی داده‌ها و شاخص‌های عملکرد با روش فعلی رتبه‌بندی بانک». کارشناسی ارشد موسسه عالی بانکداری.
 منصورخاکی، محمدابراهیم (1382)، «بررسی کفایت کارایی شعب با توجه به درجه‌بندی آنها». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. موسسه عالی بانکداری ایران.
 مهرگان، محمدرضا (1383)، «ارزیابی عملکرد سازمان‌ها، رویکردی کمی با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها». دانشکده مدیریت: دانشگاه تهران.
 نادری، معصومه (1391)، «اندازه‌گیری کارایی عملیاتی و سود شعب بانک پاسارگاد با استفاده از تحلیل پوششی داده‌های دو مرحله‌ای». کارشناسی ارشد موسسه عالی بانکداری.
 Athanassopoulos, A.D., (1998), “Nonparametric frontier models for assessing the market and cost efficiency of large scale bank branch networks”. Journal of Money, Credit, and Banking 30, 172-192.
 Charnes. A, Cooper. W and Rhoodes E. (1978), “Measuring the Efficiency of Decision Making Unit”. European Journal of Operation Research, VOL 2. NO, 429.
 Charnes, A., Cooper. W, A.Y. Lewin and L.M. Seiford. (1994), Data envelopment analysis: Theory, methodology and applications. Boston: Kluwer Academic.
 Coeill, Tim., Prasada Rao and Battese. (1998), An Introduction to Efficiency and Productivity Analaysis. Boston, Kluwer, Academic Pub.
 DeHaas, M; Kleingeld. A. (1999), Multilevel design of performance management systems: enhancing strategic dialogue throughout the organization. Management Accounting Research 10, 233-261.
 Deville, A. (2013), Measuring the performance of hierarchical organizations: An application to bank efficiency at the regional and branch levels. Manage. Account. Res.
 Halkos, G.E., Salamouris, D.S. (2004), Efficiency measurement of the Greek commercial banks with the use of financial ratios: a data envelopment analysis approach. Management Accounting Research 15, 201-224.
 McEachern, D., Paradi, J., (2007), “Intra- and inter-country bank branch assessment using DEA”. Journal of Productivity Analysis, 27, 123-136.
Parkan, L., (1987), Measuring the efficiency of service operations: an application to bank branches. Engineering Costs and Production Economics12, 237-242.
 Piece J. (1997), Efficiency Progress in the New South Wales government, Internet: [http://www.Treesury.nsw.gov.edu/].
Sherman, H. D. and Gold, F. (1985), “Bank branch operating efficiency: Evaluation with Data Envelopment Analysis”. Journal of Banking & Finance, vol. 9, issue 2, 297-315.