راهکارهایی برای توانمندسازی کسب و کارهای تعاونی‌( مورد مطالعه: تعاونی های طیور استان همدان )

نویسندگان

1 استادیار گروه آموزشی ترویج و آموزش کشاورزی. دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی. دانشگاه تهران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهکارهایی برای توانمندسازی تعاونی‌های طیور در استان همدان به ‌ شیوه تحقیقات پیمایشی انجام شده است. جامعه‌ آماری تحقیق 54 نفر از اعضای هیأت مدیره تعاونی‌های طیور بودند. پرسشنامه مهم‌ترین ابزار جمع‌آوری اطلاعات در تحقیق حاضر بود که روایی آن توسط متخصصان فن مورد تأیید قرار گرفت و برای بررسی پایایی آن نیز ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که رقم میانگین 85/0 به‌دست آمد. روش‌ها و تکنیک‌های آماری مورد استفاده در این تحقیق مشتمل بر روش‌های توصیفی و تحلیلی بود که در قالب نرم‌افزارهای آماری SPSS و LISREL8.8 انجام شد. با بهره‌گیری از تکنیک  تحلیل‌ عاملی، راهکارهای توانمندسازی تعاونی‌های طیور در چهار دسته کلی شامل «‌اصلاح نظام‌های حمایتی‌»، «‌توانمندسازی مدیران تعاونی‌ها‌»، «توسعه آموزش و تحقیقات‌» و «اصلاح ساختار تولید و مصرف‌» دسته‌بندی شدند که در مجموع 56 درصد از تغییرات واریانس متغیرهای مربوط به راهکارهای توانمندسازی تعاونی‌های طیور را تبیین نمودند. به‌منظور بررسی اعتبار سازه‌ای پرسشنامه و برازش الگوی اندازه‌گیری سازه «راهکارهای توانمندسازی تعاونی‌های طیور» داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم‌افزار LISREL8.8 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که شاخص‌های نیکویی برازش برای‌ سازه «راهکارهای توانمندسازی تعاونی‌های طیور‌» (RMSEA=0.011, AGFI=0.90, GFI=0.86) تناسب کامل الگو با داده‌های مشاهده شده را تأیید نمودند. بر مبنای یافته‌های تحقیق، توصیه‌هایی برای اصلاح و تقویت نظام‌های حمایتی، مدیریت تعاونی، مدیریت نظام تولید و بازاریابی و بهبود بهره‌وری ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Solutions for empowering cooperative businesses (Case Study: Poultry cooperatives in Hamedan province)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Yaghoubi Farani 1
  • Mahsa Motaghed 2
1 Assistant professor, Agricultural Extension and Education, Bu Ali Sina University, Hamedan
2 PhD Student, Agricultural development, University of Tehran
چکیده [English]

This study aimes to find solutions for empowering Poultry cooperativesin in Hamedan province. Data are collected from 54 Members of the Board of Poultry cooperatives in Hamedan province. Data collection tool is a questionnaire that its validity is confirmed by panel of experts and the reliability is tested by cronbach's alpha coefficient (α=0.85). According to factor analysis results, main solutions for empowering Poultry cooperatives are classified in four factors such as: “Reforming supportive systems”, “Empowering managers”, “Developing Education and research” and “Modifying production and consumption structure”. These four factors totally could explain 56% of the variances of the strategies for empowering Poultry cooperatives. Also confirmatory factor analysis with LISREL showe the good fitness of model (RMSEA=0.011، AGFI=0.90 GFI=0.86). According to research finding, some solutions are recommended for modifying supportive system, empowering cooperation management, redesigning production and marketing system and improving productivity in Poultry cooperatives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cooperation
  • cooperation development
  • poultry cooperatives
  • empowerment
  • Hamedan province. ‌
اداره کل تعاون استان همدان (1390)، «آمار تعاونی‌های فعال در بخش طیور استان همدان».
اسدی بروجنی، اسماعیل‌ (1387)، «بررسی علل و عوامل موفقیت و عدم موفقیت تعاونی‌ها در استان چهارمحال و بختیاری»‌، کارنامه پژوهشی وزارت تعاون‌، تهران، خوشبین.
آقا علی گماسایی، ورمزیار (1392)، «نقش تعاونی‌های کشاورزی در اقتصاد مقاومتی»، اندیشه سرای تعاون.
آگهی، حسین؛ شکرالله حمد حیدری و محمود لشکری (1386)، «ارزیابی مشارکتی تعاونی تولید روستایی با استفاده از رهیافت PRA (مطالعه موردی تعاونی تولید فرزیان استان لرستان)»، جهاد، سال 27، شماره 277، صص 128- 83.
امینی، امین؛ عباس زینل همدانی و محمد رمضانی (1387)، «ارزیابی مهم‌ترین مؤلفه‌های درون سازمانی در موفقیت شرکت‌های تعاونی مرغداران تهران»، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال 12، شماره 43.
امینی، امین و رضا صفری‌شالی (1381)، «ارزیابی تاثیر آموزش در موفقیت شرکت‌های تعاونی مرغداران، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی»، سال6، شماره 2، صص 28- 17.
امینی، ا‌مین و محمد رمضانی (1385)، «بررسی عوامل موثر در موفقیت شرکت‌های تعاونی کشاورزی مرغداران گوشتی استان اصفهان»، مجله‌ی علوم و فنون کشاورزی، سال 10، شماره 1، صص 135-121.
بذر‌افشان، جواد و حاتم شاهین (1389)، «‌آسیب‌شناسی تعاونی‌های تولید روستایی در ایران»، مجموعه مقالات چهارمین کنگره جغرافی‌دانان جهان اسلام، ایران.
بلانچارد، کنت؛ جفرسون کارلوس و راندولف (1379)، «سه کلید توان‌افزایی»، ترجمه فضل ا... امینی، تهران: نشر فردا.
بیگلری، نسرین؛ غلامرضا پزشکی‌راد و نازنین زمانی میاندشتی (1390)، «راهکارهای توانمندسازی تعاونی‌های تولید از دیدگاه کارشناسان ملی و استانی»، تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، سال 44، شماره 1، صص 119-109.
پهلوانی، مصیب؛ محمدحسین کریم و حسین قربانی (1387)، «بررسی و نظر‌سنجی درباره مشکلات و تونمندی‌های بخش تعاون در استان سیستان و بلوچستان»، روستا و توسعه، سال 11، شماره 1، صص 129- 101.
ترکمان، مهدی و مهدی افشار (1389)، «بررسی نقاط قوت و ضعف مدیران و راه‌های بهبود مهارت‌های مدیریتی در شرکت‌های تعاونی فعال اشتغال‌زای استان همدان»، تعاون، سال 21، دوره جدید، شماره 2، صص 127-111.
حضرتی، مجید؛ بتول مجیدی و بیژن رحمانی (1389)، «شناسایی عوامل مؤثر بر مؤفقیت تعاونی‌های کشاورزی در توسعه اقتصاد روستایی بخش مرکزی شهرستان خدابنده»، تعاون، سال 21، دوره جدید، شماره 3، صص 109-89.
خلت، علیرضا و غلامحسین زمانی، «آسیب‌شناسی فعالیت‌های تعاونی آبخیزداری پر‌زیتون با استفاده از تحلیل SWOT» ، دومین همایش ملی توسعه پایدار روستایی، تیرماه 1390، دانشگاه بوعلی سینا.
خنیفر، حسین و مجتبی حسینی‌فرد (1392)، «مدیریت تعاونی‌ها»، قم، توسعه سبز.
رسولی آذر، سلیمان و محمد چیذری (1387)، «بررسی جایگاه تعاونی‌های کشاورزی در اشتغال مولد و کارآفرین»، تعاون، شماره 197، صص 10-4.
زمانی مقدم، ا؛ جمالی و حسینی‌نیا (1389)، «راهکارهای مناسب برای تربیت مدیران کارآمد در بخش تعاون»، تعاون، سال 21، شماره 3.
سعدی، حشمت‌الله (1386)، «ارزیابی تعاونی‌های تولید روستایی در شهرستان کبودراهنگ استان همدان»، روستا و توسعه، سال10، شماره 2، صص163-137.
سعدی، حشمت‌الله (1388)، «بررسی اثرات تعاونی‌های تولید کشاورزی در استان همدان»، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2-40، شماره 4، صص 68-57.
شعبانعلی‌فمی، حسین؛ شهلا چوبچیان؛ محمد رحیم‌زاده و فرهاد رسولی (1385)، «شناخت و تحلیل سازه‌های موفقیت شرکت‌های تعاونی زنان در ایران»، مطالعات زنان، سال 4، شماره 2، صص 109-89.
صالحی، صادق (1390)، «بررسی وضعیت اجتماعی- اقتصادی دامداران»، فصلنامه تعاون و کشاورزی.
عیدی، سمیه و حشمت‌الله سعدی (1390)، «عوامل موثر بر موفقیت تعاونی‌ها در استان چهار محال و بختیاری»، مجموعه مقالات دومین همایش ملی توسعه پایدار روستایی، دانشگاه بوعلی سینا، 15 و16 تیرماه، همدان.
قدیری‌مقدم، ابوالفضل و امین نعمتی (1390)، «اولویت‌بندی تنگناهای پیش‌روی تعاونی‌های تولید کشاورزی شهرستان مشهد با تأکید بر نظام بازاریابی (کاربرد معیار آنتروپی)» ، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 25، شماره1، صص 84-76.
کرمی، عزت‌الله (1388)، «آثار تعاونی‌های تولید کشاورزی در فرایند تولید»، ویژه‌نامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال 31، شماره 2، صص 45-1.
گل محمدی، فرهود (1389)، «نگاهی بر جایگاه و نقش تعاونی‌ها در توسعه پایدار کشاورزی ایران»، فصلنامه نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، سال 7، شماره 28 و 29، صص 52-42.
گروسی، سعید (1387)، «بررسی مسائل و مشکلات تعاونی‌های زنان شهر کرمان و ارائه راهکارها»، کارنامه پژوهشی وزارت تعاون 1386، تهران: خوشبین.
لطیفیان، احمد (1385)، «بررسی عملکرد شرکت‌های تعاونی کشاورزی استان خراسان بزرگ»، دانشور رفتار، سال 13، شماره 20، صص84-61.
محرم‌نژاد، ناصر و امیر مافی (1388)، «بررسی نقاط قوت، نقاط ضعف، تهدیدها و فرصت‌های اجرای اصول جنگل در جنگل‌های شمال ایران»، فصلنامه علوم تکنولوژی و محیط زیست، دوره یازدهم، شماره 4، صص 172-149.
معصومی، علی‌اصغر (1376)، «بررسی اثرات اجتماعی، اقتصادی تعاونی‌های تولید روستایی»، شیراز: سازمان کشاورزی استان فارس.
موسوی، ن. ؛ جباری و فرج‌زاده، (1390)، «تحلیل اثر تعاونی‌های دامداران بر ایجاد اشتغال و تولید در استان فارس: کاربرد رهیافت رگرسیون خطی فازی»، فصلنامه تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد3، شماره2، صص 35-21.
موتمنی، علیرضا و ابراهیم جعفری (1387)، «نقش تعاونی‌های دانشگاهی در توسعه کارآفرینی»، تعاون، شماره195، صص35-18.
ناهید، منوچهر (1364)، «نقش شرکت‌های تعاونی در پیشرفت و توسعه کشاورزی»، تهران: انتشارات آموزش و تحقیقات تعاونی.
نکویی نایینی، علی و اعظم محمدی (1390)، «بررسی میزان مشارکت اعضا و تاثیر آن در موفقیت تعاونی‌های روستایی شهرستان اصفهان»، فصلنامه اجتماعی تعاون، سال 22، شماره 8، صص 53-37.
نیک‌منش، زهرا و سعید خداوردی لو (1389)، «بررسی نقش اعتبارات خرد در توانمندسازی روانی زنان روستایی کشورهای اسلامی»، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین‌المللی جفرافیدانان جهان اسلام، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
Aghlemand, S. & Akbari, F. “Empowering: a management strategy to achieve sustainable development”, Third International Conference on Management,. 2005.
Allahyari, M. “Factors affecting the success of fisheries ‎co- management as perceived by guilan`s fishermen”, ‎Journal of Applied Sciences, 183-187, ‌2008.
Bharathamma, G.U. “Empowerment of Rural Women through Income Generating Activities In Gadag District of North Karnataka Master”, University of Agriculture Sciences, Dharwad, 2005.
Bhuyan, S.; Leistritz, F. L. & Cobia, D. W. “Nonagricultural cooperatives in the. S.: Roles”, difficulties, and prospects, Ag. Econ. Research Report, No.388, Dept. of Agricultural Economics, North Dakota State University, Fargo, ND, April, 2000.
Birchal, J . “Translating by Biat.S. Cooperative and millennium development targets”, (1th ed), Khoshbin publisher- ingrain.com/resources/genesis.asp), 2008.
Bruynis, C. , Goldsmith, P. D., Hahn,. E and Taylor, W. “Critical Success Factors for Emerging Agricultural Marketing Cooperatives”, J. Coop: 14-24. http://netfiles.uiuc.edu/pgoldsmi/www/articles-journals/Bruynis.pdf, 2001.
Brookings, D. “south dakota cooperative fish and wildlife plains bios tress laboratory 138”, SD 57007, 2009.
Gordon, J. “A diagnostic approach to organization behavoir: Third edition Ellyn & Bacon”. USA, 1991.
Mayauxo, L. “Gender Equality, Equality& Women Empowerment: Principles, Definitions& Frameworks& Paper presented for publication in Microfinance Handbook”, CERMI, Brussels, 2005.
Mohseni, A. “Determine and measure factors affecting the empowerment of human resources in distribution power company”, North West of Tehran. Non published thesis of management faculty, Tehran university, 2007.
Monavarian, A. and Niazi, H.R. “Effective Factors on employee empowering in Management and Planning Organization”, Third Conference human resourse development, 4-5 December; Tehran, 2006.
Ortmann, G.F.& King, R.P. “Agricultural cooperatives II: Can they facilitate access of small-scale farmers in South Africa to input and product markets? ” ,Agrekon, 46 (2), 219-244, 2007.
Ranney,E. “research in two cooperative research units: south Dakota state university and montana State university”, s.geological survey headquarters. reston, Virginia,  2008.
Russoa, C., Weatherspoon,b., and etall, D. “Affects of managers power on capital structure: a study of Italian agricultural cooperatives.International Food and Agribusiness ManagementBhuyan” ,S. Grower and manager issues in fruit and vegtable cooperatives, Annual Meeting,Available at Internet: http//:www.agecon.kus.edu/ accc/ncr194 , 2000.
Sharma, M.K and Kaur, G. “Empolaee Empowerment: A Conceptual Analysis”, Journal of Global Business Issues; Summer 2008; 2,2; ABI/INFORM Global,pg,2, 2008.
Shipton,H., Dawson, J., West, M. and Patterson, M. “Learning in manufacturing organization: What factors predict. effectiveness? ”, Human Resource Development International, 5 (1), pp.55-72, 2002.
Soleimani, J. “Effective Factor on empowerment of human resources in the Ministry of Cooperative”, Non published thesis of agricultural extension and education science& research branch Islamic azad university, Tehran, 2007.
Tayade, V. and Chole, R.R. “Empowerment Appraisal of Rural Women in Marathwada”, Journal of Extention Education, 10 (1): 33-36, 2010.
UWCC. “Farmers Cooperative and the City of Keota, lowa: A Case Study”, University of Wisconsin.Center for cooperative. Online: http://www.uwcc.wisc.edu/info/fra/keota.htm, 2006