تحلیلی بر صادرات گاز ایران به ترکیه

ورهرامی, ویدا; تهرانی, افسانه

تحلیلی بر صادرات گاز ایران به ترکیه

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

¹ استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

² کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

آگاهی نسبت به متغیرهای تأثیر گذار بر صادرات حامل‌های انرژی و میزان تأثیر هر کدام از این متغیرها، به سیاست‌گذاران اقتصادی این امکان را می‌دهد تا برنامه‌ریزی و پیش‌بینی‌های دقیق‌تری را در زمینه میزان عرضه حامل‌های انرژی در سال‌های آتی به عمل آورند. گاز طبیعی یکی از انرژی‌های مهم قرن 21 است که نقش بسیار مهمی در تجارت جهانی، به‌عنوان یک سوخت مهم ایفا خواهد نمود. کشور ما با داشتن ذخایر بسیار فراوان گاز می‌بایستی از مزیت‌های این سوخت پاک، هم برای استفاده داخلی و هم برای صادرات به کشورهای مختلف استفاده کند. با توجه به این مسأله، در مطالعه حاضر، میزان و نحوه اثرگذاری عوامل مؤثر بر صادرات گاز ایران به کشور ترکیه (از طریق خط لوله)، بر اساس الگوی خود توضیح برداری(VAR)، توابع واکنش آنی و تجزیه واریانس طی سال‌های 1393-1373 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به‌دست آمده فرضیه اول تحقیق مبنی براین که تأثیر افزایش قیمت گاز نسبت به کاهش قیمت آن بر صادرات گاز به ترکیه، بیشتر است را تأیید نمی‌کند و فرضیه دوم تحقیق مبنی بر این که اثر تغییرات قیمت گاز بر صادرات آن به ترکیه، نامتقارن می‌باشد، تأیید می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

صادرات گاز طبیعی/ تغییرات قیمت گاز/ خط لوله/ ترکیه

عنوان مقاله [English]

Analysis of Iran Gas Export to Turke

نویسندگان [English]

vida varahrami ¹
afsaneh tehrani ²

² shahid beheshti university

چکیده [English]

Energy sector is one of the main sectors in each country whit big effect on other economic sectors. Having knowledge on effective factors on energy source, let policy makers have better forecasting. Natural gas is one of the main energy in 21 century which has main rule in global trade. Iran has many gas sources and should use it for export to different countries. in this paper, effects of effective factors on natural gas export to Turkey with pipeline is surveyed with Vector Autoregressive model and impulse response and variance decomposition according to (1994-2014). Results reveal that, the first hypothesis effects of increase of natural gas price is more than decrease of natural gas price on gas export to Turkey is not Confirmed and second hypothes is effects of natural gas price changes on it’s export to Turkey is asymmetric is Confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

Natural Gas Export / Gas Price Changes / Pipeline / Turkey

مراجع

رئوف، ژاله. "بررسی اثر الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO)بر وضعیت صادرات گاز طبیعی ایران"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهیدبهشتی.

رهبر، فرهاد و منصوره رام. (1386) "مقایسه ارزیابی اقتصادی صادرات گاز از طریق خط لوله و LNG، با صادرات فرآورده‌های پتروشیمی"، فصل‌نامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال چهارم، شماره14.

سوری، علی. (1394) اقتصاد سنجی،جلد دوم، چاپ سوم، صفحه 978.

مهدوی عادلی، محمد حسین و همکاران. (1393)" ارائه الگویی برای تعیین سهمیه صادرات گاز کشورهای عضو مجمع کشورهای صادر کننده گاز"، فصل‌نامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، شماره 15.

ناجی میدانی، علی اکبر و غلامعلی رحیمی. (1395) "مدل قیمت‌گذاری صادرات گاز طبیعی از طریق خط لوله بر اساس نظریه بازی ها"، فصل‌نامه مدل‌سازی اقتصادی، سال دهم، شماره 2.

ناصریان اصل، عطالله. (1392) "شبیه‌سازی صادرات گاز ایران در قالب خط لوله و صادرات برق به روش سیستمی پویا"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

ناظمی، اکبر. (1388) "مقایسه اقتصادی تکنولوژی‌های مختلف گاز طبیعی"، نشریه گستره انرژی، سال دوم، شماره22.

نوفرستی، محمد. (1391) ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی.

ورهرامی، ویدا. (1394) "کاربرد نرم افزار‌های ایویوز، مایکروفیت و متلب در اقتصادسنجی"، راز نهان، صفحات 113- 101

Hubert, Franz and S. Ikonnikova (2007) “Hold Up, Multilateral Bargaining, and Strategic Investment: The Eurasian Supply Chain for Natural Gas”. Humboldt University Discussion Paper.

Hubert, Franz and Onur Cobanli (2012) “Pipe line Power”. Working Paper 1224, September.

Ikonnikova, Svetlana and Gijesbert T.J. Zwart (2010) “Coalition Formation Barganing and Investment in Network with Externalities: Analysis of the Eurasian Gas Supply Network”, MPRA Paper no. 915.

Paltsev, S. (2014) “Russia’s Natural Gas Export Potential up to 2050”. Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, MA, USA.

World Energy Outlook 2015, IEA.