الزامات اجرای موفق هدفمند کردن یارانه‌‌‌ها با تاکید بر تجارب مرحله اول و کشورهای موفق

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشیار موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی

2 هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی

چکیده

مرحله اول هدفمندکردن یارانه‌‌‌ها در اواخر سال 1389 با هدف اصلاح نظام قیمت‌‌‌ها، تخصیص بهینه منابع و بازتوزیع مناسب یارانه‌‌‌ها به مرحله اجرا درآمد. گام اول اجرای قانون با چالش‌‌‌ها، کاستی‌‌‌ها و موفقیت‌‌‌هایی همراه بود که تجزیه و تحلیل آن نقش بسزایی در اجرای موثرتر و موفق‌‌‌تر گام‌‌‌های بعدی خواهد داشت. چگونگی و نحوه افزایش قیمت حامل‌‌‌های انرژی، چگونگی بازتوزیع منابع حاصله میان خانوارها، نحوه حمایت از بخش تولید و چگونگی عملکرد دولت از مهمترین موضوعات پیش‌‌‌روی مجریان قانون هدفمندکردن یارانه‌‌‌ها در مراحل بعد است. تجربه کشورهای موفق در آزادسازی قیمت حامل‌‌‌های انرژی نشان می‌دهد که داشتن برنامه‌ریزی دقیق و جامع، آگاه‌سازی اذهان عمومی پیش از اجرای برنامه و درک ضرورت‌های انجام اصلاحات از سوی مردم، ایجاد هماهنگی‌های لازم با گروه‌های مختلف ذینفع، مشورت با مجلس، سازمان‌های غیردولتی محلی، جوامع کسب‌وکار و نمایندگان کارگری؛ تدوین بسته جبرانی گسترده‌‌‌ برای ممانعت از گسترش فقر و تضمین رضایت افراد ثروتمند و نظارت بر حسن اجرای آن، نحوه زمان‌بندی اجرای اصلاحات، اتخاذ سیاست جامع‌نگر در خصوص یارانه‌ها و وجود اراده سیاسی قوی از مهمترین دلایل موفقیت این کشورها بوده است. براین اساس شناسایی گروه‌های هدف، رایزنی با ذینفعان و ایجاد کمپین‌‌‌های اطلاعاتی، زمان‌‌‌سنجی صحیح اجرا، تغییر شیوه پرداخت نقدی، فراهم کردن زمینه‌های لازم جهت جایگزینی سوخت‌ها، اتخاذ تدابیر لازم حرکت به‌سمت ارز تک‌نرخی و حمایت از بخش تولید در قالب توجه به مولفه‌‌‌های اثرگذار بر فضای کسب ‌‌‌وکار از جمله مهمترین الزاماتی است که در اجرای فازهای بعدی هدفمند کردن یارانه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها